Eerst nadenken en verder geen ambities

Wies Merkx is choreografe en samen met echtgenoot Charles Corneille artistiek leider van gezelschap Dansend Hart in Utrecht. Ze hebben twee zoons Camiel (11) en Guy (10). Willem Merkx, oud-burgemeester van Breda, is de vader van Wies.

Hoe voelt u zich de laatste tijd?
Uitgerust. Aan het eind van een seizoen voel ik me soms heel vol. Nu denk ik: Kom maar op. Ik ben het nieuwe seizoen aan het plannen, lekker rommelig. Voorstellingen maken, spelen, zorgen dat er geld voor is, alles er omheen. We hebben soms tweehonderd voorstellingen per jaar, vooral voor kinderen, op scholen, in buurthuizen, theaters. We werken met ongeveer tien professionele dansers, steeds in wisselende bezettingen. Waarom voor kinderen? Dat gaat vanzelf, en het blijkt goed te kunnen. Ik houd erg van leuke dingen bedenken, met lichtheid, humor, helder, eenvoudig.

Wie zijn uw voorbeelden?
Het is voor mij heel vanzelfsprekend dat je leeft met voorbeelden en verhalen. Dat kan variëren van de Griekse mythologie tot Donald Duck. Het geeft jezelf een plek. Je leert hoe dingen in elkaar zitten. Ik ben een allesvreter, er is niet één weg. In bepaalde fasen van het leven heb je mensen aan wie je je kunt optrekken. Sommigen blijven. Vorig jaar ben ik een heel jaar bezig geweest met Flaubert.

Waar bent u bang voor?
Dat ik het niet meer kan. Ik ben heel veeleisend, ook voor mijn omgeving. Ik moet van mezelf kunnen zeggen: Dit is het, het is precies goed.

Gelooft u in God?
Nee.

Wat zijn uw drijfveren?
Iets maken waar mensen naar kijken. Soms is er een politieke link in een voorstelling, maar niet altijd. Gewoon een beetje verhalen vertellen, dat is het. De wereld verbeteren? Heb ik geen last meer van. Dat heb ik weggedaan als eis. Ik streef wel naar schoonheid, een spiegel, iets wezenlijks. Daar heb je het druk genoeg mee als kunstenaar. Gewoon werken, je concentreren op je ambacht. Als dat lukt heb je al voldoende betekend. En asjeblieft niet te hoog van de toren blazen.

Bent u grillig?
Ja. Ik kan in mijn vak niet bestaan zonder een zekere intensiteit. Ik kan ontzettend fel zijn, als het ergens over gaat. Maar ook onuitsprekelijk lui.

Bent u ijdel?
Ach.

Wat maakt u verdrietig?
Als iemand pijn heeft.

Wat is uw grootste mislukking?
Mislukkingen horen bij mijn leefwereld, dat is in mijn optiek niet negatief. Een kunstenaar zei: Ik bereid mijn volgende mislukking voor. Als je op succes gaat teren ben je verloren. Je moet risico's nemen.

Hoe voedt u uw kinderen op?
Ik vind mezelf een vrije moeder. Maar gisteren zei iemand dat ik heel streng ben op beleefdheid, omgangsvormen. Dat klopt wel, omdat ik dat zelf belangrijk vind. Ik leg alleen geen norm van presteren op. Mijn jongste zoon zei pas: Ik ga naar het gymnasium, en dan word ik vuilnisman. Dat vond ik nog niet zo gek: Eerst nadenken en verder geen ambities.

Welke eigenschappen heeft u van uw ouders?
Mijn vader kan goed besturen, mensen aansturen, leiding nemen. Hij heeft overzicht over menselijke structuren, hoe mensen samenwerken. Wat ik daarnaast heel erg van mijn vader heb is dat ik natuurliefhebber ben, bezig met de tuin. Mijn moeder heeft een heel humane manier van kijken, mededogen, een scherpe geest als het om mensen gaat. Ze heeft ons - ik heb vijf broers en twee zussen - totaal geen kapsones bijgebracht. Dikdoenerij? Flauwekul vond ze dat allemaal.

Bent u moedig?
Helemaal niet, behalve soms. Als ik voel dat iets moet, durf ik opeens alles. Dan treed ik bijna buiten mezelf. Plus: Ze moeten niet aan mijn kinderen komen. Als iemand ooit van mijn een klap wil krijgen, wat nog nooit gebeurd is… Maar dat zal iedere moeder wel hebben.

Wat zou u aan uzelf willen veranderen?
Een choreograaf zei in een interview: Ik zou alleen nog de kracht willen hebben om te maken wat ik wil maken. Dat heb ik ook. Je kunt eigenlijk niet genoeg kracht hebben.

Waar heeft u een hekel aan?
Dat dingen helemaal geregeld zijn. Huizen of plekken waar niks meer aan moet gebeuren. Een beetje open en chaotisch is veel leuker.

Bent u aantrekkelijk?
Mmm. Ik ben daar niet mee bezig, het spijt me zeer.

Waar schaamt u zich voor?
Het enige dat ik me herinner is dat ik dingen heb gemaakt waar ik niet achter ben blijven staan. Dan haal ik zo'n stuk uit de roulatie. Schaamte is er wel, maar je moet er iets mee doen, vind ik.

Hoe ontspant u zich?
Ik kan ontzettend goed niks doen. Ik dacht vroeger dat ik workaholic was, maar dat is helemaal niet zo.

Wat is uw mooiste droom?
Ik droom heel regelmatig van een plek in het bos, met bloemen, bomen, een groentetuin. Een mooie stille plek in de natuur.

Waar wilt u worden begraven?
Dat laat ik aan de nabestaanden over.

Waar zou u het liefst wonen als u niet Utrecht woonde?
Op die mooie plek in de natuur, het platteland.