Dick Fluitsma: ‘Ik wil een witte neger zijn’

Dick Fluitsma (58) is beeldhouwer en tekenaar. Zijn werk is te zien in Faktorij Dick Fluitsma, aan de Ginnekenweg 10, waar komend weekend open dagen zijn, en op 13 en 14 december ook. Fluitsma is getrouwd met Mariet. Ze hebben drie kinderen: Cato (30), Marleen (28) en Joost (26).

Hoe voelt u zich de laatste tijd?

,,Goed. Ik had een tijdje geleden besloten het beeldhouwen op een lager pitje te zetten, want het duurt lang voordat je een beeld af hebt, en ook omdat niet zo heel veel beelden de stal verlaten, maar nu heb ik toch weer een paar stammen onder handen. Het hoort er meer bij dan ik dacht. Ik leef weer helemaal op.’’

Wie zijn uw voorbeelden?

,,Als beeldhouwer stam ik niet van Michelangelo af, maar van de Afrikaanse tribal art. Ik wil wel een witte neger zijn, maar dan met een eigen, westerse, identiteit. Ik laaf me aan de vormkracht, het ritme, de zeggingskracht en het vitale van Afrikaanse kunst.’’

Waar bent u bang voor?

,,Dat ik op een cruciaal moment mijn mond dicht houd. Je wilt graag aardig gevonden worden, maar je moet ook wel durven confronteren. Dat lievige zit je soms in de weg.’’

Gelooft u in God?

,,God is voor mij op dit moment onzichtbaar. Ik zou niet weten wat ik met Hem aan moet. De enige uit die religieuze hoek door wie ik me kan laten inspireren is Jezus. Ik ben wel heel katholiek opgevoed, in Nijmegen. Ik wilde missionaris worden, heb daarna roeping gekregen en ben naar het seminarie gegaan.’’

Bestaat dat, roeping?

,,Ik heb het als echt ervaren, maar er werd ook druk op me uitgeoefend. Ze zeiden tegen me dat ik nooit gelukkig zou kunnen leven als ik geen priester zou worden. Op het seminarie kreeg ik veertien riemslagen op iedere bil omdat ik niet leerde. Daarna heb ik als extern mijn school afgemaakt op het Canisiuscollege. Ik trad in en uit bij de Dominicanen, studeerde een blauwe maandag theologie, tot ik op een liftvakantie in Ierland zo hard moest lachen dat ik dacht: nou ga ik doen wat ik zelf wil. Dat was de echte bevrijding.’’

Waar heeft u een hekel aan?

,,Tijdens het eten opgebeld worden met de vraag of je lid wilt worden van een energie-vereniging. Dat vind ik heel irritant.’’

Bent u ijdel?

,,Ja, een beetje wel. Vroeger wilde ik ook beroemd worden.’’

Bent u grillig?

,,Ik geloof het niet.’’

Hoe belangrijk is geld voor u?

,,Mijn vader was leraar boekhouden, meester in de rechten en had accountancy gestudeerd, maar als hij eens een rekening moest schrijven durfde hij bijna niks te vragen. Ik vind het ook heel moeilijk om te zeggen wat iets kost. Mijn vrouw doet het zakelijke gedeelte. We hebben een lijstje gemaakt met prijzen en als het nodig is lees ik dat lijstje op.’’

Hoe belangrijk is werk voor u?

,,Het is voor mij een conditio sine qua non. Ik besta in mijn werk en ik ben met allerlei dingen bezig. Je moet eigenlijk niet precies weten wat je aan het doen bent, anders gaat de spanning eraf.’’

Hoe heeft u uw kinderen opgevoed?

,,Ze noemden mij en mijn vrouw mappa of pamma, in plaats van papa of mama. We hebben geprobeerd ze veel aandacht te geven, en ik vond het heel moeilijk om iets te verbieden. Ik heb misschien te weinig grenzen aangegeven omdat ik zelf vroeger zo begrensd werd, door surveillanten of mensen die door het raampje kwamen kijken als je in je chambrette lag.

Welke eigenschappen heeft u van uw ouders?

,,Mijn moeder had heel veel fantasie, ze was een artistieke vrouw die wou gloriëren, maar dat lukt natuurlijk niet met zes kinderen en met de handicap die ze had. Ze had astma. Het artistieke heb ik van haar. Van mijn vader heb ik dat ik de dingen die ik me echt heb voorgenomen, ook wel lukken.’’

Wat zou u aan uzelf willen veranderen?

,,Wat slagvaardiger worden. Ik zit nu min of meer in een soort derde levensfase en het wordt kort dag. Ik zou wat spetterende beelden willen maken, en dan wat vlugger dan tot nu toe. Ik heb nu een bijl samengesteld, met een steenbijtel als steel, een echt moordwapen. Daar ga ik gericht mee tekeer.’’

Wat is uw grootste mislukking?

,,Daar heb ik twee antwoorden op. Eén: de logistiek; hoe je alles regelt zodat je de dingen laat lukken zoals je wilt. Daar ben ik niet zo handig in. En twee, dat is nogal een heikel onderwerp, maar ik heb nooit goed contact met mijn moeder kunnen krijgen. Ze is nu dood.’’

Hoe ontspant u zich?

,,De laatste jaren is muziek er steeds meer ingekomen. Mariet en ik zingen bij het koor Cantabile en ik zing thuis achter de piano de wat gemakkelijkere liederen van Schubert. En als Mariet en ik een tijdje geen fietstocht naar Meerseldreef hebben gemaakt en geen Trappist hebben gedronken in Het Jachthuis, dan raken we een beetje ontregeld.’’

De liefde?

,,Bij Mariet en ik is één en één meer dan twee. We hebben elkaars leven inhoud en richting gegeven. Zonder Mariet zou bij voorbeeld nooit de carnavalsvereniging Joost en Co zijn ontstaan, waar ik ook bij ben. Ik had zelf altijd een beetje optochtvrees, maar nu ga ik al voor de 21^ste keer meedoen.’’

Waar schaamt u zich voor?

,,Nalatigheid is een woord dat me bij deze vraag te binnen schiet. Je hebt reden om je te schamen als je dingen niet doet. Je kunt kijken wat je nog aan donaties kwijt zou kunnen en of de wereld door jou beter is geworden. Ik ben nog niet klaar.’’

Waar wilt u begraven worden?

,,We hebben er nog nooit over gesproken, maar een fictief antwoord zou kunnen zijn: op de Bieberg, met mijn voeten naar het Markdal.’’

Waar zou u het liefst wonen als u niet in Breda woonde?

,,Daar hebben we nooit serieus over nagedacht, maar ik denk ergens aan zee, niet te ver van de bewoonde wereld.’’

Uit BN/DeStem november 2003